Không khí cuối đông se sắt tràn qua khung cửa sổ, luồn lách vào từng kẽ hở trong căn nhà. Mai, 27 tuổi, đang mang thai ở tháng thứ năm, cảm nhận rõ rệt từng đợt lạnh buốt thấm vào da thịt. Cơn ớn lạnh không chỉ đến từ nhiệt độ giảm sâu của Hà Nội những ngày giáp Tết, mà còn từ nỗi lo lắng, tủi thân đang gặm nhấm tâm can cô. Mai khẽ xoa bụng, đứa con bé bỏng trong cô hình như cũng đang co mình lại. Cô muốn một bình nóng lạnh trong phòng tắm riêng, một mong muốn tưởng chừng đơn giản nhưng lại trở thành một rào cản lớn trong gia đình chồng.
Mai kết hôn với Đức đã được hai năm. Cuộc sống hôn nhân của họ bắt đầu bằng tình yêu nồng nhiệt, nhưng khi bước vào cuộc sống chung dưới một mái nhà với bố mẹ chồng, mọi chuyện lại không hề dễ dàng như Mai tưởng tượng. Bố chồng cô, ông Lâm, là một người đàn ông gia trưởng, khắc nghiệt và rất bảo thủ. Ông luôn cho rằng những gì thuộc về thế hệ của ông là đúng đắn nhất, không cần thay đổi hay cải tiến. Mẹ chồng cô, bà Hà, thì hiền lành, nhu nhược, luôn sống dưới cái bóng của chồng và hiếm khi dám lên tiếng phản đối.
Mai là một cô gái hiện đại, độc lập, lớn lên trong một gia đình cởi mở. Cô quen với việc tự chủ trong mọi quyết định của mình. Khi biết mình có thai, Mai vừa hạnh phúc, vừa lo lắng. Sức khỏe của cô vốn đã không tốt từ trước, cộng thêm việc mang thai khiến cô càng dễ mệt mỏi và nhạy cảm với thời tiết. Những ngày đông lạnh giá, việc tắm nước lạnh trở thành một thử thách thực sự đối với cô, không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của cả mẹ và bé.
Phòng tắm chung của gia đình chỉ có một bình nóng lạnh duy nhất, đặt ở tầng một. Căn phòng của Mai và Đức ở tầng hai. Mỗi lần muốn tắm nước nóng, Mai phải xuống tầng một, và đôi khi phải chờ đợi nếu có người khác đang sử dụng. Điều này khá bất tiện, đặc biệt là khi cô đang mang thai, bụng ngày càng lớn. Mai đã nghĩ đến việc lắp một bình nóng lạnh nhỏ trong phòng tắm riêng của vợ chồng cô ở tầng hai, để tiện cho việc sinh hoạt và đảm bảo sức khỏe cho mình và con.
Mai đã rụt rè đề xuất ý kiến này với Đức. Đức là một người chồng yêu thương vợ, nhưng anh cũng giống mẹ mình, khá nhu nhược và ngại đối đầu với bố. Anh hiểu mong muốn của Mai là chính đáng, đặc biệt là trong tình trạng sức khỏe của cô hiện tại. “Anh sẽ nói chuyện với bố mẹ thử xem,” Đức nói, giọng anh có chút lưỡng lự.
Cuộc nói chuyện diễn ra vào bữa cơm tối. Mai cố gắng tỏ ra bình thường, nhưng lòng cô thì thấp thỏm. Đức lấy hết can đảm, trình bày ý kiến của Mai.
“Bố mẹ ơi, dạo này trời lạnh quá. Mai lại đang mang thai, sức khỏe yếu. Con muốn lắp thêm một bình nóng lạnh nhỏ ở phòng tắm tầng hai để tiện cho Mai ạ,” Đức nói, giọng anh hơi nhỏ lại khi đối diện với ánh mắt của bố.
Ông Lâm đang ăn cơm, ông đặt đũa xuống, nhìn Đức và Mai bằng ánh mắt không hài lòng. “Lắp làm gì? Tốn tiền, hại máy, không cần thiết!”
Mai giật mình. Cô cố gắng giải thích. “Dạ thưa bố, con… con thấy trời lạnh quá, con lại hay bị cảm. Có bình nóng lạnh thì sẽ tiện hơn cho con và cả em bé trong bụng nữa ạ.”
Ông Lâm hừ một tiếng. “Xưa mẹ mày sinh 3 đứa cũng tắm nước lạnh đấy thôi! Có thấy đứa nào ốm yếu đâu? Cái lũ trẻ bây giờ cứ hay làm nũng, tí chút cũng kêu lạnh, kêu đau!” Ông liếc nhìn Mai bằng ánh mắt dò xét, đầy vẻ coi thường.
Mai cảm thấy một sự khó chịu dâng lên trong lòng. Cô cố gắng kìm nén, giải thích thêm: “Dạ thưa bố, nhưng thời đại bây giờ khác rồi ạ. Khoa học cũng khuyến cáo phụ nữ mang thai nên tắm nước ấm để đảm bảo sức khỏe ạ.”
Ông Lâm đập đũa xuống bàn, tiếng động khô khốc vang lên, khiến cả nhà giật mình. “Sống trong nhà này, đừng đòi hỏi hiện đại! Tôi nói không là không! Con dâu con dại! Cứ làm theo lời bố mẹ là được rồi. Có gì mà phải lý sự!”
Bà Hà ngồi cạnh, không dám nói một lời nào. Đức cúi gằm mặt xuống, không dám nhìn Mai, cũng không dám nhìn bố. Anh biết, Mai đang rất buồn, nhưng anh lại bất lực.
Mai bật khóc. Nước mắt cô trào ra, không phải vì lạnh, mà vì nỗi tủi thân, nỗi uất ức. Cô cảm thấy mình bị từ chối quyền được chăm sóc chính bản thân và đứa con trong bụng. Cô cảm thấy mình bị coi thường, bị xem nhẹ. Những lời nói của bố chồng như một gáo nước lạnh dội thẳng vào lòng cô, nhấn chìm cô trong sự tuyệt vọng.
Cô không hiểu tại sao một mong muốn chính đáng như vậy lại bị từ chối một cách phũ phàng đến thế. Ông Lâm không chỉ từ chối, mà còn coi thường cảm xúc của cô, so sánh cô với những thế hệ trước mà không hề cân nhắc đến sự khác biệt về thể trạng, về điều kiện sống. Ông không quan tâm đến sức khỏe của cháu nội mình, mà chỉ chăm chăm vào cái “thói quen”, cái “tiết kiệm” của mình.
Mai cảm thấy mình không có tiếng nói trong căn nhà này. Cô là người ngoài, mãi mãi là người ngoài. Cô đã cố gắng hòa nhập, cố gắng làm hài lòng bố mẹ chồng. Nhưng dường như, mọi nỗ lực của cô đều vô ích.
Hoàng vội vàng đưa Mai về phòng. Anh ôm lấy cô, an ủi. “Em ơi… Em đừng khóc nữa mà. Anh xin lỗi em. Anh sẽ nói chuyện lại với bố.”
Mai dựa vào vai Hoàng, khóc nức nở. “Anh ơi… Em không thể chịu đựng được nữa. Em cảm thấy mình như một kẻ vô hình trong nhà này. Em không có quyền được chăm sóc bản thân mình, không có quyền được bảo vệ con mình sao?”
Hoàng ôm chặt Mai. Anh biết, anh phải làm gì đó. Anh không thể để vợ mình tiếp tục sống trong sự đau khổ này nữa. Anh đã quá nhu nhược, đã quá sợ hãi bố. Nhưng giờ đây, nhìn những giọt nước mắt của Mai, nhìn bụng cô ngày càng lớn, anh không thể tiếp tục im lặng được nữa. Anh biết, đây không chỉ là chuyện một cái bình nóng lạnh, mà là chuyện về sự tôn trọng, về quyền được làm người, làm mẹ của Mai.
Đêm đó, Mai trằn trọc không ngủ được. Nỗi ấm ức, sự tủi thân cứ gặm nhấm tâm trí cô. Cô cảm thấy lạnh, một cái lạnh từ bên trong, lạnh đến tận xương tủy. Cô nghĩ về đứa con trong bụng. Liệu nó có cảm nhận được nỗi buồn của mẹ không? Liệu nó có bị ảnh hưởng bởi những căng thẳng này không? Mai lo sợ. Cô không muốn con mình sinh ra trong một môi trường như vậy.
Sáng hôm sau, Mai thức dậy với đôi mắt sưng húp, gương mặt phờ phạc. Cô xuống bếp, chuẩn bị bữa sáng. Bữa ăn diễn ra trong không khí im lặng, nặng nề. Bà Hà nhìn Mai với ánh mắt thương cảm, nhưng không dám nói gì. Ông Lâm vẫn vậy, gương mặt ông ta lạnh lùng, không chút biểu cảm.
Sau bữa sáng, Hoàng quyết định. Anh đi đến chỗ ông Lâm, ngồi xuống đối diện.
“Bố ơi, con muốn nói chuyện nghiêm túc với bố về chuyện bình nóng lạnh,” Hoàng nói, giọng anh kiên quyết hơn mọi khi.
Ông Lâm đặt tờ báo xuống, nhìn Hoàng bằng ánh mắt khó chịu. “Chuyện đó đã nói rồi. Không cần nhắc lại nữa.”
“Nhưng bố ơi, chuyện này rất quan trọng với Mai và cả cháu nội của bố nữa,” Hoàng tiếp tục, giọng anh vẫn giữ được sự bình tĩnh. “Mai đang mang thai, sức khỏe yếu. Việc tắm nước lạnh thường xuyên sẽ ảnh hưởng đến cả mẹ và bé. Bác sĩ cũng khuyến cáo phụ nữ mang thai nên tắm nước ấm để tránh bị cảm lạnh, ảnh hưởng đến thai nhi.”
Ông Lâm hừ một tiếng. “Mày cứ làm quá lên. Bà đẻ ngày xưa tắm nước lạnh có sao đâu. Tụi bây bây giờ cứ hay làm nũng.”
“Bố ơi, thời đại bây giờ khác rồi,” Hoàng cố gắng giải thích. “Điều kiện sống khác, kiến thức khoa học cũng khác. Hơn nữa, đây không chỉ là chuyện tắm nước lạnh hay nước nóng. Đây là chuyện về sự tôn trọng, về quyền được chăm sóc bản thân của Mai. Mai đang mang thai, cô ấy cần được quan tâm, được chăm sóc đặc biệt. Cô ấy là vợ con, là mẹ của cháu nội bố. Cô ấy cần được cảm thấy an toàn, được yêu thương trong chính căn nhà này.”
Ông Lâm sững người. Anh ta không ngờ Hoàng lại nói những lời như vậy. Ánh mắt ông ta đầy sự bất ngờ, và cả sự tức giận. “Mày đang cãi lại bố sao? Mày bị vợ mày xúi giục phải không? Mày là đồ bất hiếu!”
Hoàng hít một hơi thật sâu. “Con không cãi lại bố. Con chỉ muốn bố hiểu cho Mai. Con cũng muốn bố hiểu rằng, con dâu cũng là con. Mai cũng là thành viên của gia đình này. Cô ấy cần được đối xử công bằng, được tôn trọng.”
Ông Lâm đứng dậy, đập bàn. “Thôi đi! Tao không muốn nghe nữa! Mày cứ bênh vợ mày đi! Sống trong nhà này, phải theo quy tắc của nhà này! Không chấp nhận thì cứ việc ra ngoài mà sống!”
Hoàng và Mai chết lặng. Ông Lâm đã đẩy mọi chuyện đến bước đường cùng.
Sau cuộc nói chuyện đó, không khí trong nhà trở nên vô cùng căng thẳng. Mai không nói gì, chỉ lặng lẽ làm việc của mình. Cô biết, cô đã không thể thay đổi được bố chồng. Cô cảm thấy tuyệt vọng.
Hoàng cũng buồn bã. Anh biết, bố anh là người rất cứng rắn, và ông sẽ không bao giờ thay đổi. Anh nhìn Mai, nhìn bụng cô ngày càng lớn. Anh biết, anh không thể để Mai và con mình tiếp tục sống trong môi trường như thế này được.
Đêm đó, Hoàng ôm lấy Mai. “Em ơi… Anh xin lỗi em. Anh đã quá nhu nhược. Anh đã không thể bảo vệ được em và con.”
Mai dựa vào Hoàng, nước mắt cô lại tuôn rơi. “Không sao đâu anh. Em hiểu mà. Em không trách anh.”
“Mai à… Mình… mình ra ở riêng nhé?” Hoàng nói, giọng anh có chút ngập ngừng. “Anh biết, bố sẽ rất giận. Nhưng anh không muốn em và con phải chịu khổ nữa. Anh muốn em được sống thoải mái, được chăm sóc bản thân và con một cách tốt nhất.”
Mai ngẩng đầu lên, nhìn Hoàng. Ánh mắt cô ấy đầy sự ngạc nhiên, và cả sự cảm động. Cô không ngờ Hoàng lại có thể đưa ra quyết định này.
“Anh… anh có chắc không?” Mai hỏi.
“Anh chắc chắn,” Hoàng nói, anh ôm chặt Mai. “Anh không muốn em phải chịu đựng thêm nữa. Anh muốn em được hạnh phúc. Anh sẽ đi nói chuyện với bố mẹ.”
Sáng hôm sau, Hoàng và Mai đã có một cuộc nói chuyện với ông Lâm và bà Hà. Hoàng nói về quyết định ra ở riêng.
Ông Lâm nổi giận lôi đình. Ông ta quát mắng Hoàng, nói anh là đồ bất hiếu, bị vợ xúi giục. Bà Hà thì khóc lóc, van xin Hoàng đừng bỏ đi.
Nhưng lần này, Hoàng không còn nhu nhược nữa. Anh kiên quyết bảo vệ quyết định của mình. Anh nói, anh muốn có một gia đình riêng, muốn tự lập. Anh cũng nói, anh sẽ vẫn thường xuyên về thăm bố mẹ, chăm sóc bố mẹ.
Cuối cùng, ông Lâm cũng đành chấp nhận. Ông ta biết, ông ta không thể giữ Hoàng lại được nữa.
Hoàng và Mai dọn ra ở riêng. Căn hộ mới tuy nhỏ hơn, nhưng lại ấm cúng và tràn ngập tiếng cười. Mai cảm thấy hạnh phúc hơn bao giờ hết. Cô được là chính mình, được tự do làm những gì mình muốn. Cô lắp một bình nóng lạnh nhỏ trong phòng tắm, và không còn phải lo lắng về việc tắm nước lạnh nữa.
Mai sinh một bé trai kháu khỉnh, khỏe mạnh. Ông Lâm và bà Hà đến thăm cháu, và họ cũng dần dần thay đổi cách nhìn về Mai. Họ nhận ra rằng, Mai không phải là người ích kỷ, cô ấy chỉ muốn được tôn trọng và được sống thoải mái.
Mối quan hệ giữa Mai và bố mẹ chồng dần dần được cải thiện. Bà Hà thường xuyên gọi điện hỏi thăm Mai và cháu nội. Ông Lâm tuy vẫn còn giữ vẻ nghiêm nghị, nhưng ánh mắt ông ta nhìn Mai đã bớt lạnh lùng hơn. Ông ta cũng không còn nhắc đến chuyện “làm nũng” hay “đòi hỏi hiện đại” nữa.
Mai cảm thấy nhẹ nhõm. Cô biết, cô đã đưa ra quyết định đúng đắn. Cô đã bảo vệ được bản thân mình, và bảo vệ được con mình. Cô đã tìm thấy hạnh phúc thật sự, một hạnh phúc không bị kiểm soát, không bị kìm kẹp.
“Sự tôn trọng không phải là điều cần đòi hỏi, mà là điều cần được mặc định. Và quyền được chăm sóc bản thân, quyền được sống với những gì mình tin là đúng, là một quyền cơ bản của con người. Hạnh phúc không phải là sống trong một căn nhà lớn, mà là sống trong một không gian mà ở đó, tâm hồn được tự do, được yêu thương và được là chính mình.” Mai thường tự nhủ với lòng mình, khi nhìn đứa con trai bé bỏng đang ngủ say trong nôi, và cảm nhận hơi ấm từ bình nóng lạnh trong phòng tắm của riêng mình.